Recensies
NBD Biblion over Wereldwandelen!
“Een onderhoudende beschrijving van de belevenissen van een groep jonge, Nederlandse arbeiders die tussen 1905 en 1935 massaal te voet of met de fiets op wereldreis gingen. De auteur schetst een gedetailleerd beeld van deze reizigers door hun reisroutes te omschrijven. Ongeveer vijftig wereldwandelaars worden gevolgd, die zonder geld of talenkennis vertrokken en onderweg in tenten, hooibergen of goedkope hotelletjes sliepen. Het boek biedt ook praktische wandel- en fietstips voor hedendaagse avonturiers. Gelaagd en inzichtelijk geschreven. Met illustraties, foto’s en kaarten in zwart-wit.”
Gemma Venhuizen van NRC Handelsblad interviewde mij over Wereldwandelen!. Het werd een leuk en informatief artikel dat maandag 7 april 2025 verscheen.
Charles Takkenberg ging in 1923 koppeltjeduikelend naar Marseille
Wandelen beleeft een revival. Maar dat is kinderspel vergeleken bij wat acrobaat Charles ‘de duikelaar’ Takkenberg presteerde.
Uit het artikel:
“Ook uit allerhande wetenschappelijk onderzoek blijkt dat wandelen de laatste jaren populair is geworden. Maar niet alléén in de laatste jaren.
Ruim een eeuw geleden was er in Nederland eveneens sprake van een wandelhype, ontdekte socioloog Jaco Berveling. Geen ommetjes over de hei of stedelijke flaneersessies, maar verder, de grens over, Europa door. Honderden, zo niet duizenden
jongemannen (en een enkele vrouw) vertrokken uit Nederland om te ‘wereldwandelen’.”
Alek Dabrowski werkt voor diverse bibliotheken, is boekenrecensent en veellezer. Zijn blog Uitgelezen boeken is voer voor fanaten en een feest van de literatuur.
Alek Dabrowski over Wereldwandelen!:
“In het boek bespreekt hij [Jaco Berveling] een stoet aan Nederlanders die om diverse redenen besloten om op pad te gaan, te voet of op de fiets, met het voornemen de wereld rond te reizen. De auteur beperkt zich niet tot het vertellen van vele sterke en soms ongelofelijke verhalen, hij benadert het fenomeen ook wetenschappelijk: hij zoekt naar verklaringen, analyseert hun motieven en schetst de maatschappelijke achtergronden van het verschijnsel. Deze combinatie maakt het boek zeer leesbaar en boeiend.”
(…)
“In Wereldwandelen! is voor het eerst de globetrottermanie van begin twintigste eeuw uitvoerig in kaart gebracht. Dat maakt het boek uniek. Door de toegankelijke manier van schrijven is het boek niet alleen voor de wetenschappelijk geïnteresseerde lezer aantrekkelijk, maar voor iedereen die van bijzondere historische verhalen houdt. Jaco Berveling neemt zijn onderwerp serieus, maar heeft met een licht ironische toon ook oog voor de soms bizarre uitwassen van het wereldwandelen.”
Lees de recensie op Willems Wonderlijke Wandelingen, een inspirerende weblog over wandelen en de (wandel)boeken waar Willem enthousiast over is:
‘Jaco Berveling heeft een prachtig boek geschreven dat vol staat met avonturen, decepties, gevaren, berovingen. Vol met doorzettingsvermogen, met vlotte babbels van wandelaars. Bij tijd en wijle kregen wandelaars niet alleen dikke voeten van het wandelen, maar ook een dikke duim waaruit verhalen werden gezogen die het aandachtige publiek dankbaar aanvaardde. Politici en politiemensen werden op sommige tijden de plaag van de wandelaars zat en poogden meer regels in te voeren om het de wandelaars wat lastiger te maken. (…)
Het boek is goed gedocumenteerd, met vele eindnoten en een overzicht van de zoektocht naar informatie. Voor extra informatie kun je kijken op de bijbehorende website Globetrottermanie.
Zoals gezegd: een prachtig boek dat mij van begin tot einde heeft gefascineerd.’
Willem de Wandelaar (Nijkerk)
Lees de recensie op Frank wandelt, de best bezochte blog van Nederland over wandelen (en wandelboeken) van Frank van der Meer:
‘Jaco vertelt hun verhalen, gelardeerd met foto’s – ook portretfoto’s van de globetrotters – en kaartjes van hun routes. Als lezer word je zo meegenomen in een lang vervlogen tijd. Vanzelf krijg je zin om ook op avontuur te gaan. En dat kan: het boek bevat veel wandeltips aan lezers die vandaag de dag een eindje met deze jongemannen willen meewandelen.’
Frank van der Meer
Lees de aanbeveling van Wereldwandelen! in de rubriek “Lezen” van Mystical Miles (“een blad voor lopers die na een run liever een biertje drinken dan een eiwitshake”).
Ook al gaat het boek maar zijdelings over hardlopers, de redactie raadt Wereldwandelen! toch graag aan:
“Want ‘wandelen’ is reizen, zeker als het een wereldontdekkende globetrottermanie wordt vol exotische en zonderlinge personages, met kleurrijke culturen, vol avonturen en bizarre ontmoetingen. De beproevingen en tegelijkertijd humorvolle ervaringen hebben wel wat weg van die van hardlopers.”
Mystical Miles, hardloopverhalen uit Nederland en de rest van de wereld, editie 10, 2025
Een leuke recensie in Hollands Glorie, nr. 2, 2025 in de rubriek “Voor de boekenkast” onder de kop “Op pad met Jaco”.
“Wie niet altijd toekomt aan de verplichte 10.000 stappen per dag, kan zijn schuld nu inlossen. Want struinend door Wereldwandelen! kunt u ook op de bank uw meters maken. Jaco Berveling dook in de ‘globetrottermanie’ die ons land tussen 1905 en 1935 in zijn greep hield. In die tijd trokken velen erop uit, fris en goedgeluimd maar ieder met eigen motieven. Idealisten, antroposofen, avonturiers, anarchisten, amateurantropologen, ‘klap- en kunstlopers’ of ‘probleemontlopers’, ze flaneren of marcheren in alle soorten en maten. Berveling beschrijft ze met kennis van zaken en slaat associatief vele paden in. Met veel wandeltips, zwart-witfoto’s, een uitgebreide literatuurlijst en hier en daar een routekaart.”
“Zeer leesbaar en boeiend”
“… een prachtig boek dat mij van begin tot einde heeft gefascineerd.”
“Vanzelf krijg je zin om ook op avontuur te gaan.”
“… een wereldontdekkende globetrottermanie (…) vol exotische en zonderlinge personages, met kleurrijke culturen, vol avonturen en bizarre ontmoetingen.”
“Gelaagd en inzichtelijk geschreven.”
“Berveling beschrijft ze met kennis van zaken …”